Programma Sociaal Domein
Inleiding
Het programma sociaal domein is onderverdeeld in 5 doelstellingen, die voor een langere periode richting geven aan onze inzet in het sociaal domein. Dat zijn: A. Preventie en normaliseren; B. Kwaliteit van dienstverlening; C. Passende zorg; D. Bijdragen aan bestaanszekerheid; E. Meedoen naar vermogen. Per doelstelling geven we met prestaties aan wat we in het betreffende jaar doen om bij te dragen aan het realiseren van deze doelstellingen.
Voortgang
Prestatie | Status |
|---|---|
Doelstelling A: Preventie & Normaliseren | |
1. We ontwikkelen een beleidskader Jeugd | gedeeltelijk volgens plan |
2. We continueren de versterking van laagdrempelige voorzieningen in de wijk. | volgens plan |
3. We continueren onze inzet om de verschuiving van zwaardere en individuele zorg, naar lichtere en collectieve vormen van zorg en ondersteuning mogelijk te maken. | volgens plan |
4. Het sociaal team voert haar diensten uit conform het dienstverleningsconcept | gedeeltelijk volgens plan |
5. We ontwikkelen een ontwerp voor het sterke lokale team jeugd. | gedeeltelijk volgens plan |
Doelstelling B: Kwaliteit van dienstverlening | |
1. We continueren onze inzet op het versterken van de samenwerking tussen de afdeling Toegang in Middelburg (TIM) en het Sociaal Team Middelburg. | gedeeltelijk volgens plan |
2. We werken aan het versterken van de integraliteit tussen de Wmo en de Participatiewet. | volgens plan |
3. We ontwikkelen een uitvoeringsagenda wonen_x0002_zorg- welzijn. | volgens plan |
4. We verbeteren onze communicatie naar buiten toe, met aandacht voor laaggeletterdheid en eenvoudig taalgebruik. | gedeeltelijk volgens plan |
5. We werken stapsgewijs aan het versterken van onze informatiepositie in het sociaal domein. | gedeeltelijk volgens plan |
Doelstelling C: Passende zorg | |
1. We besteden de nieuwe contracten Jeugdhulp aan. | niet volgens plan |
2. We ontwikkelen een nieuwe Verordening Jeugdhulp. | volgens plan |
3. We besteden de nieuwe contracten Beschermd Wonen aan. | volgens plan |
4. We bestenden een nieuwe contract woningaanpassing aan. | gedeeltelijk volgens plan |
5. We werken aan het beheersen van de steeds maar stijgende vraag en kosten Jeugdhulp. | niet volgens plan |
Doelstelling D: Bijdragen aan bestaanszekerheid | |
1. We ontwikkelen een sluitende aanpak hulp bij schulden. | volgens plan |
2. We houden vast aan een ruimhartig minimabeleid en onderzoeken waar we dit effectief kunnen versterken. | volgens plan |
3. We zetten de samenwerking met het Jeugdeducatiefonds voort. | volgens plan |
Doelstelling E: Meedoen naar vermogen | |
1. We optimaliseren de governance bij de GR Orionis Walcheren. | volgens plan |
2. We werken aan de ontwikkeling van een brede SROI-aanpak. | gedeeltelijk volgens plan |
3. We stellen een transformatieplan voor een toekomstbestendig Werkleerbedrijf op. | gedeeltelijk volgens plan |
4. We evalueren en continueren de uitvoering van de Wet inburgering. | volgens plan |
5. We geven uitvoering aan de motie Vluchtelingen aan het werk. | volgens plan |
6. We onderzoeken de kansen van het ontwikkelen van lokaal mensenrechtenbeleid. | volgens plan |
Doelstelling F: Bescherming van asielzoekers en Oekraïnse ontheemden | |
1. We continueren de ontwikkeling van Cleene Hooge als locaite voor een nieuw AZC. | volgens plan |
2. We geven uitwerking aan het in 2024 te nemen raadsbesluit aangaande de duur van openstelling AZC Swerf-Rust. | volgens plan |
3. We continueren de opvang van Oekraïnse ontheemden en zetten daarbij meer in op zelfredzaamheid | volgens plan |
Toelichting op afwijkingen en relevante ontwikkelingen
A. Preventie & Normaliseren
We ontwikkelen een beleidskader Jeugd
Het beleidskader jeugd wordt na de zomervakantie 2025 ter vaststelling aan de gemeenteraad aangeboden. Dit is wat later dan gepland. Jeugdhulp staat afgelopen maanden steeds meer onder druk door de hoge jeugdzorgkosten en regionale uitdagingen. Het proces vraagt daarom wat meer tijd.
Het sociaal team voert haar diensten uit conform het dienstverleningsconcept
Vizita heeft op diverse onderdelen reeds vormgegeven aan het Dienstverleningsconcept (2023) zoals: een fysiek loket in de ZB, een eigen website en Vizita werkt aan de zichtbaarheid van medewerkers op vindplaatsen zoals scholen. Ook wordt het pakket aan hulp en ondersteuning werkende weg doorontwikkeld. Door de samenvoeging van welzijnswerk en maatschappelijke dienstverlening is een sterkere verbinding ontstaan tussen de diverse werksoorten. Dit wordt in 2025 verder doorontwikkeld d.m.v. bijvoorbeeld gezamenlijke teamvergaderingen, intervisie en casuïstiekbesprekingen. Met het maken van nadere werkafspraken tussen het sociaal team en Orionis Walcheren en TIM wordt naar verwachting in het tweede halfjaar van 2025 gestart.
B. Kwaliteit van dienstverlening
We continueren onze inzet op het versterken van de samenwerking tussen de afdeling Toegang in Middelburg (TIM) en het Sociaal Team Middelburg
Vizita heeft aandacht besteed aan het inrichten en optimaliseren van haar eigen werkprocessen, teams en dienstverlening. In 2025 is nog geen start gemaakt met het doorontwikkelen van de klantroutes tussen sociaal team, Orionis Walcheren en TIM. Naar verwachting krijgt dit in de tweede helft van 2025 verder invulling.
We verbeteren onze communicatie naar buiten toe, met aandacht voor laaggeletterdheid en eenvoudig taalgebruik
TIM heeft haar brieven aangepast naar taalniveau B1, de website verbeterd en een infographic ontwikkeld als visuele toelichting op het aanvraagproces bij aanvragen jeugdhulp.
Omdat vooralsnog geen start is gemaakt met het doorontwikkelen van de klantroutes tussen sociaal team, Orionis Walcheren en TIM, is ook nog niet samengewerkt aan gezamenlijke communicatie aan inwoners.
We werken stapsgewijs aan het versterken van onze informatiepositie in het sociaal domein
De eerste rapportage sociaal domein 2025 is naar de raad gestuurd. Hierin is de gebruikelijke informatie over TIM en het Zorggebruik Wmo en Jeugd opgenomen. Doordat de Inkooporganisatie Jeugd heeft geïnvesteerd in haar datamanagement, zien we dat het steeds wat beter lukt om het Zorggebruik Jeugd te duiden. De benodigde data van Vizita is nog niet beschikbaar. Het dashboard TIM levert steeds meer managementinformatie. Bekeken moet worden welke informatie hiervan geschikt is voor de rapportage sociaal domein.
C. Passende zorg
We besteden de nieuwe contracten Jeugdhulp aan
In de afgelopen anderhalf jaar zijn door de Inkooporganisatie Jeugd en de 13 Zeeuwse gemeenten voorbereidingen getroffen voor het in de markt kunnen zetten van een hervormingsgerichte aanbesteding. Deze hervormingsgerichte aanbesteding is nodig om de afspraken uit de Hervormingsagenda Jeugd 2023-2028 te kunnen realiseren.
In maart stemde echter een groot gedeelte van de 13 (in de Bestuurscommissie Jeugd vertegenwoordigde) Zeeuwse gemeenten tegen de hervormingsgerichte aanbesteding. De doelstelling om per 1 januari 2026 nieuwe contracten in te kunnen laten gaan, wordt naar verwachting wel gerealiseerd. Dit door de huidige contracten opnieuw aan te besteden. De doelstelling is om per 1 januari 2028 alsnog hervormingsgerichte contracten te hebben.
We besteden een nieuw contract woningaanpassing aan
De gunning van de nieuwe contracten woningaanpassingen Wmo is iets vertraagd. De definitieve gunning staat gepland voor september dit jaar. Vanaf 1 januari 2026 kan dan de nieuwe raamovereenkomst ingaan.
We werken aan het beheersen van de steeds maar stijgende vraag naar en kosten voor Jeugdhulp
De meeste impact op het beheersen van de kosten voor de jeugdhulp is te maken door het op een andere manier inkopen van de regionale jeugdhulp. De hervormingsgerichte aanbesteding die de groei moest remmen, is niet gerealiseerd. Gepland is om per 1 januari 2028 wel hervormingsgerichte contracten te hebben. De effecten van lokale maatregelen om kosten te beheersen, zijn beperkt. Aan de belangrijkste hiervan (o.a. stevig lokaal team, afspraken met andere verwijzers, herzien van de verordening jeugdhulp) wordt gewerkt. Een andere belangrijke kostenbesparende maatregel, te weten het beperken van de reikwijdte van de Jeugdwet, moet nog genomen worden door het rijk.
Doelstelling E: Meedoen naar vermogen
We werken aan de ontwikkeling van een brede SROI-aanpak
Het actieplan SROI is in uitvoering. Orionis en het UWV hebben de organisatie-analyse bij het cluster P&O uitgevoerd. Hier zijn werkzaamheden uit gekomen, die samen tot een nieuwe functie leidden. Vervolgens heeft Orionis kandidaten gezocht. Per 1 maart is één van die kandidaten gestart als werknemer bij het cluster P&O.
Alle werkzaamheden die op dit moment vanuit Stadsbeheer kunnen worden ondergebracht bij Orionis zijn opgenomen in de DVO. Lopende het jaar worden verdere mogelijkheden gesignaleerd en besproken, ook in overleg met de afdeling Leefomgeving.
De aanbestedingsregels zijn nog niet gereed.
We stellen een transformatieplan voor een toekomstbestendig Werkleerbedrijf op
Het project om te komen tot een transformatieplan is gestart. Orionis trekt de kar, de drie Walcherse gemeenten zijn nauw betrokken. De eerste denkrichtingen zijn bepaald. Besluitvorming is voorzien voor eind 2025. Orionis heeft een presentatie gegeven tijdens de Walcherse commissie op 21 mei 2025.
Voortgang financiën
Omschrijving (bedragen × € 1.000) | Afwijking 2025 Lasten | Afwijking 2025 Baten | Afwijking 2025 Saldo | Structureel J/N |
|---|---|---|---|---|
6.01.0 Samenkracht en burgerparticipatie | ||||
Wijkcentra | 40 | 0 | 40 | J |
Als gevolg van het plaatsen van zonnepanelen bij wijkcentrum "het Palet" is het elektriciteitsverbuik aanzienlijk verminderd. En het centrum is nu ook gasloos. Daardoor kan het budget voor energieverbuik structureel worden bijgesteld. | ||||
Nieuwe wet inburgering en st. vluchtelingenwerk | -1.026 | 1.026 | 0 | N |
Voor de wet inburgering zijn via een specifieke uitkering vanuit het Rijk middelen ontvangen. Deze middelen zullen hiervoor ingezet worden door o.a. een subsidie beschikbaar te stellen aan stichting vluchtelingenwerk. | ||||
Vluchtelingenopvang Oekraïne en eigen bijdrage ontheemden Oekraïne | -3.414 | 3.414 | 0 | N |
Voor de vluchtelingenopvang van ontheemden uit Oekraïne ontvangen we rijksmiddelen, deze middelen zijn op basis van het aantal opvangplekken en zullen gebruikt worden voor de kosten van de vluchtelingenopvang. Per 1 januari 2025 wordt een eigen bijdrage in de kosten van de gemeentelijke opvang in rekening gebracht bij volwassen ontheemde Oekraïners met inkomen, dit overeenkomstig het bepaalde in de Regeling opvang ontheemden Oekraïne (RooO). De eigen bijdrage wordt in mindering gebracht op de totale specifieke uitkering. | ||||
Mantelzorg | -50 | 0 | -50 | J |
Het college van B&W heeft besloten om de subsidie aan stichting Manteling te verhogen, zodat Stichting Manteling de hogere lasten door o.a. cao stijgingen kan opvangen. Het structurele effect is verwerkt in de kadernota 2026-2029. | ||||
6.02.0 Wijkteams | ||||
Veilig thuis | 359 | 0 | 359 | J |
Met het opstellen van de begroting 2025 heeft de GGD met een kritische blik naar de toen (2023) geldende IV3 gekeken. Hier zijn diverse wijzigingen uit voortgekomen die programmaoverstijgend zijn, door middel van deze budgetneutrale wijziging is dit doorgevoerd in de gemeentelijke begroting. | ||||
6.03.0 Inkomensvoorzieningen | ||||
Orionis brv, buig | ||||
Dit betreft de verwerking van de 2e begrotingswijziging 2025 en een correctie op de 1e begrotingwijziging 2025 van de gemeenschappelijke regeling Orionis (zie raadsvoorstel 25-082). Het structurele effect is verwerkt in de kadernota 2026-2029. | -391 | -132 | -523 | J |
Taakmutatie Meicirculaire 2025 - IBO Problematische schulden | -57 | 0 | -57 | N |
Minimabeleid | -70 | 0 | -70 | N |
Taakmutatie Meicirculaire 2025 - Alleenverdienersproblematiek (DU) | ||||
6.04.0 WSW en beschut werken | ||||
Wet sociale werkvoorziening | ||||
Zie de toelichting bij taakveld 6.03.0 Inkomensvoorzieningen Orionis brv, buig. | -173 | 0 | -173 | J |
Taakmutatie Meicirculaire 2025 - Impulsbudget sociale infrastructuur (DU) | -198 | 0 | -198 | J |
Taakmutatie Meicirculaire 2025 - Integratie-uitkering Participatie 2025 | -377 | 0 | -377 | J |
6.05.0 Arbeidsparticipatie | ||||
Re-integratie en participatievoorziening | ||||
Zie de toelichting bij taakveld 6.03.0 Inkomensvoorzieningen Orionis brv, buig. | 283 | 0 | 283 | J |
Taakmutatie Septembercirculaire 2024 - Participatie (WSW) | -53 | 0 | -53 | J |
6.22.0 Toegang eerstelijns vz jeugd | ||||
IJZ zorgkosten jeugd | -203 | 0 | -203 | J |
Sinds 2024 zit de begroting van de jeugdkosten niet meer bij de GGD, maar bij de gemeente Middelburg. Uitvoeringsorganisatie IJZ verstrekt een prognose op basis waarvan de jeugdlasten zijn opgenomen in de begroting, de prognose over het eerste kwartaal is de basis voor de melding van het tekort van circa 1,2 miljoen. Via de meicirculaire 2025 wordt van het Rijk een aanvullende vergoeding ontvangen voor de tekorten in de jeugdzorg op te vangen (zie hiervoor programma bestuur en ondersteuning, taakveld 0.07.0 algemene uitkering gemeentefonds). De structurele lasten zijn opgenomen in de Kadernota 2026-2029. | ||||
GGD toegang en eerstelijnsvoorzieningen | -297 | 0 | -297 | J |
Zie de toelichting bij taakveld 6.02.0 Inkomensvoorzieningen Wijkteams veilig thuis. | ||||
6.71.a t/m c Hulp bij het huishouden, begeleiding en dagbesteding (WMO) | ||||
Huishoudelijke hulp, PGB huishoudelijke hulp, Begeleiding, PGB begeleiding, dagbesteding en dagebesteding vervoer | -551 | 0 | -551 | J |
De Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO) bepaalt dat gemeenten haar inwoners passende zorg en ondersteuning moeten aanbieden om de zelfredzaamheid en deelname aan de samenleving mogelijk te maken en te bevorderen. Op basis van demografische gegevens wordt de komende jaren een volumetoename verwacht in de groep inwoners die gebruik wil maken van een WMO voorziening. Gemeenten worden via de algemene uitkering gecompenseerd voor de verwachte volumestijgingen (deze compensatie is opgenomen bij de aanmelding KN 2026 - 2029). | ||||
6.75.2, 6.76.2, 6.76.3, 6.82.1, 6.82.2 en 6.92.0 Jeugdkosten | ||||
Jeugdkosten | -1.054 | 0 | -1.054 | J |
Zie de toelichting bij taakveld 6.22.0 IJZ zorgkosten jeugd | ||||
6.81.b Maatsch- en vrouwenopv (WMO) | ||||
Opvang dak en thuisloosheid | -306 | 306 | 0 | N |
Vanuit het regiobudget Beschermd Wonen zijn middelen beschikbaar gesteld voor alle Zeeuwse gemeenten. De middelen worden ingezet voor activiteiten die zijn gericht op nazorg na uitstroom uit BW en op preventieactiviteiten ter voorkoming van instroom. | ||||
Overig | -23 | 0 | -23 | |
Totaal | -7.561 | 4.614 | -2.947 |