Samenvatting en inleiding
De nu voorliggende rapportage is de bestuurlijke tussenrapportage 2023. Deze rapportage geeft een beeld van de voortgang van de activiteiten uit de programmabegroting 2023 en rapporteert over de periode januari t/m mei van het lopende begrotingsjaar. De peildatum waarop de ontwikkelingen zijn geschetst is 1 juni 2023.
De bestuurlijke tussenrapportage laat de voortgang zien van de speerpunten en de strategische projecten zoals opgenomen in de Programmabegroting. In tabellen is aangegeven welke concrete activiteiten volgens planning verlopen en waar de planning niet of niet geheel wordt gehaald. In de verschillende hoofdstukken worden deze tabellen als eerste gepresenteerd om snel inzicht te krijgen in de voortgang. Daarna wordt een toelichting gegeven op de afwijkingen van de planning zoals in de begroting 2023 is aangegeven en wordt ingegaan op actuele ontwikkelingen per programma. De rapportage over de programma’s sluit af met een financiële paragraaf. Daarin leest u de toelichting op geconstateerde financiële afwijkingen, zowel op budgetten als op kredieten. Door de gemeenteraad zijn specifiek vier gedeelde opgaven benoemd: sociaal domein, woonopgave, klimaat en energie en participatie. Daarnaast zijn er binnen onze gemeente strategische projecten benoemd. In deze bestuursrapportage wordt ook op deze onderwerpen ingegaan voor zover afwijkingen ten opzichte van de opzet of planning te melden zijn.
voortgang programma's
In de toelichting bij de programma's is ingegaan op de afwijkingen ten opzichte van de in de begroting aangegeven activiteiten, planning en budgetten. Door de gemeenteraad zijn waar het om geformuleerde prestaties gaat specifiek vier gedeelde opgaven benoemd: participatie en bewonersinitiatieven, sociaal domein, bouwen en wonen en klimaat en energie. Daarnaast is er ook nog het strategisch project Omgevingswet. In deze bestuursrapportage wordt op de verschillende programma's en specifieke onderwerpen ingegaan.
Wanneer de uitvoering in de eerste vijf maanden van 2023 overzien dan kan geconcludeerd worden dat het meeste van de voorgenomen activiteiten op schema liggen. Met name door personele tekorten loopt een aantal activiteiten achter bij de planning. Vanaf begin dit jaar wordt hard gewerkt aan de invulling van de nieuwe opengestelde vacatures waarbij het enige tijd vraagt om deze ook daadwerkelijk ingevuld te hebben gelet op de krapte op de arbeidsmarkt. In de toelichting bij de programma's worden ook nieuwe ontwikkelingen genoemd die nog niet voorzienbaar waren bij de vaststelling van de begroting 2023.
voortgang financiën
Naar peildatum 1 juni 2023 is door de budgethouders een inventarisatie gemaakt van de afwijkingen op de budgetten. Het betreft een inschatting van de afwijkingen op jaarbasis waarbij de begroting 2023 de basis vormt. Voor 2023 wordt een incidenteel voordeel verwacht van € 2.4 miljoen. Hoewel er diverse mee- en tegenvallers worden gerapporteerd kan een verklaring van het voordeel op hoofdlijnen worden toegeschreven aan:
Hogere Algemene Uitkering Gemeentefonds - sept. circulaire 2022 en meicirculaire 2023 (voordeel € 2.7 miljoen)
Kapitaallasten 2023 (voordeel € 1.0 miljoen)
Bouwleges (voordeel € 0.4 miljoen)
GR Orionis - 1e begrotingswijziging 2023 (nadeel € 1.1 miljoen)
GR GGD - 2e begrotingswijziging 2023 (nadeel € 0.4 miljoen)
Cao / inflatie gerelateerd (nadeel € 1.9 miljoen)
Vrijval begrotingsruimte 2023 ter dekking van cao / inflatie gerelateerde posten (voordeel € 1.9 miljoen)
In de financiele paragraaf van de programma's treft u een toelichting aan op de geconstateerde afwijkingen.
Een aantal posten in deze bestuursrapportage heeft een structureel karakter. Een deel van deze posten was reeds in beeld ten tijde van het jaarrekeningproces en is verwerkt in de kadernota 2024 - 2027. Daarnaast leidt de verwerking van de in juni via het Rijk ontvangen meicirculaire 2023 tot een forse toename van de structurele inkomsten, oplopend van € 0.4 miljoen in 2023 tot € 3.2 miljoen in 2027 (betreft accres als gevolg van prijsbijstellingen). Het structurele effect vanuit de overige in de voorliggende bestuursrapportage gemelde mutaties bedraagt € 0.2 miljoen (voordeel). Bij het opstellen van de begroting 2024 worden deze posten alsnog meerjarig verwerkt.
Zoals te doen gebruikelijk in de bestuurlijke tussenrapportage wordt gerapporteerd ten opzichte van de begroting. De gemelde afwijkingen betreffen veelal de administratieve verwerking van eerder genomen (raads)besluiten, het bijstellen van budgetten als gevolg van ontvangen (Rijks)middelen (subsidies, circulaires), mutaties op de reserves en bijstelling van budgetten uit hoofde van begrotingsrechtmatigheid. De bestuurlijke tussenrapportage bevat duidelijk geen posten waarbij beleidsmatig keuzes te maken zijn en / of nieuwe wensen dienen te worden afgewogen. Dit vindt plaats binnen het jaarlijkse proces van de kadernota.